Yapıların dış ortamla arasındaki ısı transferini minimuma indirmek için, ısıtma ve soğutma enerji tüketimlerini azaltma amaçlı yapılan işlemlere mantolama denir.

Mantolama; sadece kışın içerideki sıcak havanın dışarı çıkması anlamına gelmez. Aynı zamanda yaz aylarında da içerideki soğuk havanın dışarı çıkmasına engel olur ve iç kısımların ısı kaybını azaltır. Mantolama dediğimiz sistem günümüzün en yaygın ısı yalıtım sistemidir.

Mantolama iyi olan bir yapıda ısıtma ve soğutma için kullanılan enerjinin daha az kullanılması ve ısıtma ve soğutma sistemlerinizden kaynaklanan giderlerin daha ekonomik rakamlara indirilmesine de yarar. Aynı zamanda bir diğer yönden de bakarsak daha az yakıt kullanılması hava kirliligini önler. Yapıların cephelerinde ısı ve nem iletimi azalacağından binaların ömrü uzar.

Mantolama Hakkında; İnsanlar konforlu ve ekonomik yaşama ihtiyacını her geçen zaman diliminde artarak hissetmişlerdir. Bu gelişmeler doğrultusunda da karşılaştıkları problemlere çözümler aramışlardır. Yapılarda ısı yalıtım bu çözümlerin başında gelmektedir. "Mantolama" malzemeleri ile ilgili bir çok çalışma 20. yüzyılın ilk yarısında yapılmış ama geliştirilen bu malzemeler yaşanılan petrol krizinin ardından kullanılmaya başlanmıştır. Yaşanan ekonomik zorluklar artık hayatımızın her alanında tasarruf yapmamızı gerektirdiği gibi enerji kaynaklarımızın azlığı ve çevre kirliliği de yaşamlarımızı ciddi olarak etkilemektedir. Bu nedenle mantolama bugünün ve geleceğin vazgeçilmezidir.

Tanım : Farklı iki ortam ve sıcaklıktaki ısı transferini engellemek amaçlı yapılan işleme mantolama denir. Bu ısı transferini azaltmayı sağlayan malzemelere ısı yalıtım malzemesi adı verilir. Isı yalıtım malzemelerinin en temel özelliği (λ) ısı iletim katsayısıdır. Isı iletim katsayısı yükseldikçe malzemenin ısı yalıtım özelliği azalır. IS0 ve CENN Standardına göre ısı iletim katsayısı 0,065 W/mK degerinden küçük olan malzemeler ısı yalıtım malzemesi olarak kabul edilir.

MANTOLAMA NEDİR ?

Mantolama adı verilen Dış Cephe Isı Yalıtım Sistemleri uzun yıllar öncesinden Avrupa ülkelerinde standartlarla çerçevelenmiş ve enerji tasarrufu amaçlı kullanılmaya başlanmıştır.Ülkemize maalesef gecikmeli gelen bu tasarruf sistemi sebebi ile enerji satan bir ülke iken dışarıdan enerji alan bir ülke konumuna gelmiş bulunmaktayız. Yerküre üzerindeki kaynakların hızla tüketildiği düşünüldüğünde tasarruf tedbirlerimizi almak için daha fazla gecikmememiz gerekliliği açıkça görülmektedir.

Yapılarımızda ısınma ve serinleme amaçlı kullandığımız kombi, kalorifer, klima ve benzeri cihazların sarf ettikleri enerji, dış cephe mantolama tatbikatları ile %50 azaltılabilmektedir. Eğer binalarımızın temel ve çatılarında da mantolama yapılmışsa bu oran %60’lara kadar çıkacaktır. Bu kadar önemli bir tasarrufun sadece kendi bütçelerimize değil ülke ekonomisine de önemli katkılar saglayacağı unutulmamalıdır. Binalarımızda en önemli ısı kayıpları kolon ve kirişlerden kaynaklanmaktadır. Bu sebep ile iç duvarlarda yapılacak mantolama tatbikatları asla sonsuz ömürlü olamayacaktır, dış cephede ve bina duvarlarının tamamını kaplamadıktan sonra Mantolama sistemlerinde tatmin edici sonuç alınamaz. Sistemin ana prensibi hiçbir aralık kalmayacak şekilde yapının dışarıdan ısı yalıtım levhaları ile kaplanmasıdır.

Kolonlar, kirişler, duvarlar, pencere merkezleri, çıkma altları bir bütün olarak mantolanmalı ve yapının tamamı koruma altına alınmalıdır.

Dogru bir şekilde Dış Cephe Isı Yalıtım Sistemleri ile kaplanan bir binanin korozyon problemini bir daha yasamayacağını, yaşının sabitleneceğini ve mantolamanın bina ömrü kadar hizmet verebileceğini unutmamamız gerekmektedir. Yapılarda mantolama uygulaması ısınma için kullanılan enerjiden tasarruf edilerek gaz, kurum ve toz emisyonunu azaltıp çevre için doğrudan bir kazanç sağlar. Duvar, ısı köprüleri, zemin ve tavan yüzey sıcaklıklarının iç konfora olduğu kadar yapı kabuğu üzerinde de önemli etkileri vardır. Yeterli yalıtım yaşam kalitesine katkıda bulunur ve bina dokusunun korunmasına yardımcı olur.

Dış cephe mantolama için teknik verilere uygun olan ve olmayan çok çesitli ürünleri bulmanız mümkün. Mantolama uygulamasından maksimum derecede fayda sağlamak için ürün kalitesi teknik değerleri üstün malzemelere ek olarak Uugulamanın da hassas yapılması gerekmektedir. Ürün ve uygulamanın birleşmesi sonucunda Mantolama tam performans ile çalışacak size konforlu ve sağlıklı bir mekan oluşturacaktır.

Bu çözümde kullanılan bileşenler doğru nitelikte seçilmiş ısı yalıtım levhaları, levhaların yüzeye ankrajlanmasını sağlayan özel dübeller, yine levhaların yüzeye yapışmasını sağlayıcı özel yapıştırma harcı ve mantolamaya özel sıva harcı, sıva aderansini arttıran sıva filesi, boşluklarda kullanılmak üzere tasarlanmış alüminyum profillerden oluşmaktadır.

Ülkemizde dış cephe mantolama ile enerji tasarrufunun yaygınlaştırılmasına yönelik TSE, Bayındırlık Bakanlığı ve Enerji Bakanlığı nezdinde gerçekleştirilen çalışmalar ile TS 825 “Binalarda Isı Yalıtım Kuralları” standardı, Nisan 1998’de revize edilmiş ve Haziran 2000’den itibaren de yeni inşa edilecek yapılarda zorunlu bir standart haline gelmiştir. Mantolama uygulama zorunluluğu, belediyelerin ilgili bölümleri ve yapı denetim firmalarınca denetlenmektedir.

MANTOLAMA NE KADAR SÜREDE YAPILIR?

Binalarda yapılacak olan dış cephe ısı yalıtımı uygulamaları için gereken süre; yapının ihtiyaçları, büyüklüğü ve yalıtım uygulamasında çalışacak kişi sayısıyla ilişkili olarak belirlenir. Genel olarak mantolama, orta büyüklükteki bir bina için 1-4 haftalık zaman zarflarında tamamlanır. Tabii ki hava koşulları bu süreyi olumlu veya olumsuz etkilemektedir.

MANTOLAMA UYGULAMASININ FAYDALARI NELERDİR?

a.Dış cephe mantolama yapılmasıyla, binadan dışarıya çıkan ısı kaybı; yalıtımsız duruma göre azalır. Dolayısıyla ısınabilmek için tüketilen yakıt miktarı da azalmış olur. Bu azalma miktarı, yapınızın bulundugu bölgenin iklim koşullarına göre farklılık gösterir. Bu degişim oranı %50 - %70 arasındadir. Örnegin; Kış aylarında, Dış cephe ısı yalıtımı olmayan yapınızı ısıtabilmek için 100 birim yakıt tüketiyorsanız, yapınıza yalıtım yaparak bu tüketimi 50 birime hatta 30 birime kadar düşürebilirsiniz.

b.Mantolama (dış cephe ısı yalıtımı) yapılmış yapıların, duvarlarının iç yüzeylerinde terleme sonucu küflenmeler, siyah lekelenmeler ayrıca sıva ve boya kabarmaları oluşmaz.

c.Yasam alanlarınızda sıcak ve soğuk hava farklılıkları oluşmayacağından, sağlıklı bir ev ortamı oluşur.

d.Isı yalıtımlı duvarların içinde, difüzyon sonucu yoğusma olmayacağından, duvardaki malzemeler korozyona uğramaz. (bina demir ve çelikleri paslanıp incelmez.)

e.Mantolama (dış cephe ısı yalıtımı) uygulanmış binalarda, yakıt tüketimi daha az olduğundan hava kirliliğine neden olmaz. 

YENİ BİNALARDA MANTOLAMA

Yapım aşamasında gerekli detaylar önceden dikkate alındığı sürece yeni binalarda ısı yalıtım sistemi uygulamaları eski binalara nazaran tatbikatlar daha kolay yapılabilecektir. Karotlar yağmur suyu gider borularının kanalları açılırken mantolama payının bırakılmasına dikkat edilmelidir, çatı parapetlerinin ve gizli derelerinin günümüzün yüksek kaliteli malzeleriyle izole edilmesi ve pencere denizliklerinde yine mantolama payının ve düşünülüyorsa dekoratif söve kalınlıklarında dikkate alınmasi sistem uygulamaları yapılırken karşılaşılması muhtemel birçok problemi ortadan kaldıracaktır. Yeni binalarda mantolama altına kaba sıva yapılması teknik olarak bir mecburiyet olmamakla beraber sistem uygulamalarının daha problemsız uygulanabilmesi için fayda sağlanacaktır.

ESKİ BİNALARDA MANTOLAMA

Oturulan binalarda yapılan ısı yalıtım sistemi uygulamaları yeni binalara nazaran daha zordur bunun sebebi özellikle denizlik altlarında, parapet kenarlarında, yağmur suyu giderlerinde, balkon kapılarında yaşanması muhtemel sorunların yoğunluğundandır

1) PENCERE DENİZLİK ALTLARI: Mantolama uygulamalarında ısı yalıtım levhalarının kaplanmasıyla beraber çoğu binada mermer denizlik damlalıkları kapanmaktadır ve bu şekilde yapılan uygulamalarda önlem alınmaz ise yağmur sularını pencere merkezlerinden cepheye akması ve kirliliğe sebep olması kaçınılmaz sondur. Söz konusu problemi ortadan kaldırmak için eski binalarda mantolama sonrası denizlik altlarını pvc veya aliminyum damlalık profili konması tartışmasız bir mecburiyettir.

2) PARAPET KENARLARI: Ülkemizdeki eski binalarda maalesef çatı parapetlerini gerekli izoleleri yapılamamıştır. Çatı derelerindeki mevcut problemleri öncelikle olarak çözünmedikten sonra yapılan mantolama tatbikatlari için ileri dönemde tehlike arz etmektedir.

3) YAĞMUR GİDERLERİ: Mevcut yağmur su giderleri mantolama yapılırken kesinlikle duvarda sabit bırakılmamalıdır. Isı yalıtım levhalarının arasında kalacak gider borulari ısı köprüsü oluşturabileceği gibi ilerleyen dönemlerde onarım istemesi dahilinde mantolama ya da zarar verecektir. Bu vesile ile uygulamalar sırasında giderlerin tamamı sökülmeli çıkış ve iniş noktalarında gerekli dirsek parçaları kullanılarak mutlaka mantolama tatbikatlarının dış yüzeyine alınmalıdır.

4) BALKON KAPILARI: Balkon iç duvarlarının sistem uygulaması yapılırken dışa ve duvara doğru açılan kenar balkon kapıları gerekli mesafeye sahip değilse ısı yalıtım levhaları ile dar bir açıda çarpışacak ve kapının kullanılabilirliği önemli ölçüde sekteğe uğrayacaktır. Bu sebeple balkon iç duvarlarında gerekli görünen yerlerde ince ısı yalıtım levhaları kullanma mecburiyeti olabilir.

MANTOLAMAMI NASIL KORUYABİLİRİM?

Yapılarınızda ciddi oranlarda enerji tasarrufu sağlamak ve binanızın tamamen koruma altına almak amacı ile yaptırmış olduğunuz mantolamanın sorunsuz bir şekilde sizlere hizmet verebilmesi için dikkate alınması gereken konular asağıdadır.

Eski binalarda mantolama tatbikatları öncesinde klimaların ,antenlerin, tabelaların, çamaşır demirlerinin tümünün sökülmesi gerekmektedir. Sistemin ana prensibi hiçbir aralık kalmadan cephenin tamamının ısı yalıtım levhaları ile kapanması olduğu için söz konusu unsurların mantolama sonrası cepheye monte edilmemesi çok daha sağlıklı bir karar olacaktır. Yine eski binalarda daire doğramalarının değiştirilmesi düşünülüyorsa mantolama öncesi bu değişikliğinde yapılması da sistemin zarar görmemesi adına önemli katkı sağlayacaktır. Bazı binalarda zemin katlar araç otoparkına cephelidir. Bu tip durumlarda cephe duvarının önüne çiçeklik, çit veya araçlar için lastik bar demirlerinin konması istenmeyen kaza risklerini ortadan kaldıracaktır. Bina yönetimlerinin mantolama sonrası kat malikleriyle beraber ortak karar alarak ilerleyen dönemlerde de dis cephe ısı yalıtım sistemlerine özel yönetim tedbirleri alınması herkesin ortak çıkarına olacaktır. Tüm bu tedbirlere rağmen onarım isteyen bir durum söz konusu olduğunda binanızın uygulamalarını yapan firmayla görüşüp yardım talep etmeniz doğru bir seçim olacaktır. Yapınızın ömrü ve sizin yaşam alanınızın sağlığı açısından günümüz yapı sektörünün en geçerli çözümü olan mantolamanın avantajlarından sonuna kadar faydalanmanız yine sizin elinizdedir. Mantolama tatbikatlarında ödediğiniz maddi bedel kendini enerji giderlerindeki tasarruftan dolayı kısa sürede amorte edeceği gibi korunmasına özen gösterilen bir ısı yalıtım sisteminin bir daha cephede asla masraf kapısı olmayacağını ve sadece uzun sürede yeniden renklendirmek için boyanmasi gerektiğini unutmamız gerekmektedir